Tambu kisa cha kandili ya kwanza huko Kairo ... na jinsi ilishinda "Nta ya Asali" kwa Jawhar Al-Skali?

Je! Ni taa (Kandili) gani ya kwanza iliyobebwa na Wamisri huko Ramadhani katika enzi ya Fatimid? Je! Ni sura gani ya taa(Kandili), ambayo ilidumu kutoka 973 BK hadi wakati wa kisasa katika mwezi mtukufu?

Vipi Nta za  wakuu na wakubwa zilifichwa na taa(Kandili) rahisi ya Wamisri ibaki? Lango la Misri kwa vijana na michezo  linajibu maswali haya katika ripoti ifuatayo kulingana na noti ya nadra ya kihistoria inayohusika na historia ya taa(fanusi) mnamo 1925 AD, na ina miaka 95.


Wakati ambapo  Jawhar El Sakeli  alianza kutekeleza agizo la Mu’izz la dini ya Alah ya Fatimid kwa kujenga mji wa Kairo, ambao ulikuwa umbali ambao mtu sasa anasafiri kati ya Bab al-Futuh na Bab Zuweila, alitoa mwanga  uwanja unaopatikana kati ya majumba mawili ya dogo na kubwa  kwenye upande wa ElNahaseen, taa ya Jawhar El Sakeli ilitengenezwa kwa nyuki ambayo ilikuwa Imewekwa kama ushuru kwa watu, ambapo wanahistoria wanasisitiza kwamba Jawhar El sakeli alitoa ushuru kwa matumizi ya mishumaa ya asali katika kuwasha mji mkuu mpya, Kairo, lakini misikiti ilikuwa na mishumaa ya asali.


Mhandisi Muhammad Afendi Suleiman Abdullah  katika barua yake nadra iliyochapishwa na "Lango la El Ahram",  aliainisha sura ya taa (Kandili) ambayo Wamisri wamebeba  katika mwezi wa Ramadhani, iwe katika enzi ya Fatimid au baadaye katika enzi ya Ayyubid, akisema, "Wamisri wa kawaida  walikuwa wakitembelea usiku na taa pamoja na hewa iliyokuwa mikononi na kubaki Tabia hii inaendelea mashambani na vijijini, hasa wakati wa mwezi wa Ramadhani ama kuhusu matumizi ya mishumaa kwenye taa, ilikuwa mdogo kwa nyumba za wakuu , wakubwa waheshimiwa na msimamizi wa idara, na Kandili dhidi ya hewa zilibaki ambapo zilikuwa zikibebwa na wamisri wakati wa Ramadhani,hata kuwepo mafuta na matumizi yake kwa kiasi kikubwa mjini Kairo kuzingatia bei nafuu yake na urahisi wa kuunda taa kutoka kwake.



Katika enzi ya Fatimid (973 - 1171 BK), Visa viliibuka vikisema kuwa khalifa wa Fatimid alikuwa akitoka nje wakati wa usiku pamoja na wafuasi wake kugundua mwezi wa Ramadhani, ambapo watoto walikuwa wakitoka wakiwa wamebeba taa na kuimba wimbo wa zamani wa kimisri (Wahawi ya Wahawi) kutoka hapa tabia ya kubeba taa za Ramadhani na kuimba kuimba kwa kuja kwake.



Wanahistoria na  wanaakiolojia  waliokusanya njia na jinsi zilitumiwa katika taa kabla ya kuibuka kwa taa, walithibitisha kwamba taa hiyo, ambayo ni chombo cha Maadini na lami bila kifuniko mahali pa kuweka mafuta na kuingiza uzi wa pamba ndio sura ya msingi ya taa, kama ilivyotumiwa na Ugiriki na kabla yao Wamisri wa kale walitumia taa za buvu kutoka maadini zenye maandishi ya kuchora ya kufurahisha na kufanywa na maandishi mazuri.



Kanfili zilikuwa mbaya kwa sababu ya kiasi cha moshi na kuharibu hewa, kama mhandisi Muhammed Afendi alivyoamua, akithibitisha kuwa taa hiyo ilikuwa kama hii hadi ulimwengu ulipoonekana kutumia nta iliyotengenezwa kutoka mafuta ya kondoo kwa kuifuta na kuimimina kwenye ungo maalum ulio na taa za pamba, na ilikuwa kawaida kutumia nta ya kondoo katika karne za kati, ambapo wachinjaji, hasa huko Ufaransa, walikuwa na jukumu la kutengeneza nta kutoka kwa mafuta ya dhabihu zao, kwa hivyo taa ambazo zilitengenezwa kwa vijiti vya chuma visivyo ndani ambayo ncha ya mafuta, au nta iliyoingizwa, iliwekwa kwa mikono na kubebwa ili kuingiza nuru, na zilikuwa zikiunganisha madirisha ya kuingiza nuru kwa nyumba yenyewe.




Huko Kairo, wakuu na wakubwa walikuwa wakielekea na makundi yaliyoongozwa na watoa mafuta ya taa yaliyotengenezwa kwa mafuta na vipande vya kuni vilivyobebwa na watumishi, na mnamo 1524 wanadamu waliongozwa na taa za mitaa na barabara, lakini kulikuwa na ugumu wa taa na wasio na makazi na waandamanaji, ambapo moto uliongezeka, na hali iliendelea kama ilivyo Kwa kipindi cha miaka mia mbili hadi mwaka wa 1765 BK, wakati ambapo iligunduliwa na kuwekwa kwenye taa ya chuma, jambo hilo liliandaliwa na uvumbuzi uliowekwa katika taa ambayo inaweza kuinua na kupunguza chini ya kitambaa, na kutoka hapa taa (Kandili) za gesi zilipata njia yao na kesi hiyo iliendelea hadi karne ya kumi na nane hadi uvumbuzi wa emulsion ya gesi kutoka makaa ya mawe kuchukua nafasi ya taa(Kandili).


Huko Misri, taa (Kandili) ya kwanza ilikamilishwa kwenye Jumba la nta, ngome ya Babeli, na Wagiriki waliendelea kuangazia ngome hiyo hadi ushindi wa kiarabu kwa Misri, na kwa sababu ya idadi kubwa ya moshi wa mafuta uliotumiwa katika ngome hiyo, kulikuwa na dome inayoitwa Dome ya Moshi. Waarabu waliigundua na kujenga msikiti chini yake mnamo mwaka wa 22 Hijri. Suleiman alisema kuwa bwana wetu Amr Ibn Al-Aas wakati aliijenga Al-Fustat, alitengeneza barabara muhimu zaidi ndani yake iliyounganishwa na msikiti, ambayo ni barabara inayoitwa kichochoro cha Al-Qanadil , kulingana na taa(Kandili) zilizokuwa zikiwashwa usiku.




Kama ilivyo kwa Ahmed Ibn Tulun, mji wa Al-Qataŕea, uliojengwa na Bahri Al-Fustat, na kujenga ikulu yake, ilisemekana kuwa alikuwa akiangaza mitaa kuona vyama vya sherehe , hali hiyo iliendelea hadi enzi ya Fatimid ilifika, na Kairo ilishuhudia taa (Kandili)za mishumaa, na Wamisri wa kawaida wakabeba wanadamu dhidi ya angani kwa harakati zao huko Ramadhani, wakimaliza kuangamiza kwa wakuu na utajiri na umebaki tu kuwasha kwa Kandili.

Comments